Dinsdag 23/08/2022

De ICT-sector is als energievreter verantwoordelijk voor 4 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Je hebt er waarschijnlijk nog nooit bij stilgestaan, maar elke website heeft een ecologische voetafdruk. “Het ontwikkelen, het up & running houden, de back-up, de updates: dat vraagt allemaal serverpower”, verduidelijkt Wouter Rummens van Paddle CMS. “Door honderden websites op één platform te bouwen, kunnen we hun ecologische voetafdruk serieus verkleinen.”

In 2019 zorgde de sector van de informatie- en communicatietechnologie (ICT) voor 3,7 procent van de wereldwijde uitstoot van schadelijke broeikasgassen. In 2013 was dat nog 2,5 procent, bijna de helft minder dus. In vijf jaar tijd gaat het om 450 miljoen ton CO2 meer*. Groter dan bijvoorbeeld het aandeel van een notoire vervuiler als de luchtvaartsector. Datacenters spelen een belangrijke rol in die uitstoot. In 2018 was de ICT-sector al goed voor 6 tot 10 procent van het wereldwijde stroomverbruik. Experts rekenden uit dat de datacenters in West-Europa alleen evenveel elektriciteit verbruiken als heel Nederland.

Bedrijven zijn zich er nog weinig van bewust dat ook hun website een impact heeft op de klimaatopwarming.

Vele kleintjes maken één groot. Elke website draagt een heel klein steentje bij aan dat gigantische energieverbruik. “Maar de opkomst van de cloud maakt dat natuurlijk minder zichtbaar”, zegt Wouter Rummens. “Vroeger kwam het verbruik van je eigen interne servers rechtstreeks op je energiefactuur, vandaag wordt dat verrekend in je abonnement. Nu staan de servers uit het zicht, in grote datacentra, maar daar verbruiken ze natuurlijk nog altijd enorm veel stroom.”

“Bij het ontwikkelen van een website, bij het dagdagelijks up and running houden van die website, bij elke update moeten die servers aan het werk. Dat vraagt elke keer serverpower. Niet van één server, maar van meerdere servers want ook in de cloud zijn er back-ups nodig. Datacentra ontdubbelen hun servers om pannes of andere haperingen op te vangen.”

Meer dan 500 websites ontwikkelen op één platform

Daarom bouwde Paddle een centraal CMS-platform waar ondertussen al 500 websites op ontwikkeld zijn. “De meeste hebben grotendeels dezelfde functionaliteiten. Neem nu de zoekfunctie. Die zit voor bijna al onze websites technisch gezien op dezelfde manier in elkaar. Achter de schermen schiet bij elke zoekopdracht hetzelfde mechanisme in gang. Het vraagt behoorlijk wat tijd én serverpower om die te ontwikkelen. Maar eenmaal dat werk gebeurd is, kan je het dus perfect hergebruiken. Met ons platform hebben we die zoekfunctie dus geen 500 keer, maar één keer heel grondig moeten ontwikkelen. De servers hebben maar één keer op volle toeren moeten draaien.”

“Ook andere functionaliteiten hebben we één keer moeten ontwikkelen. Dat geldt ook voor het testen, het deployen, het live zetten: dat hele proces hebben we maar één keer moeten uitvoeren. Zonder dat de creativiteit of de eigenheid van de gebruikers eronder lijdt. Ons werk zit volledig onder de motorkap. Het zichtbare deel van de website staat daar los van.”

Centrale updates en releases

Niet alleen de website wordt ontwikkeld op één platform, ook de updates gebeuren centraal. “Elke vier weken krijgen alle 400 websites die op het Paddle-platform draaien een update”, legt Rummens uit. “Of sneller, als er bijvoorbeeld dringende veiligheidsupdates zijn zijn. Ons platform is gebouwd op Drupal. Onze developers zijn ook actief in die open source community waar Drupal voor gekend is. Ze zijn op de hoogte van elke update.”

Als je weet dat élke zoekopdracht, élke mail, élke chatconversatie servers aan het werk zet, dan zal die serverpower alleen maar verder moeten stijgen.

“Laatst hadden we een etentje met het team toen het nieuws over een veiligheidsissue binnenliep. Eén van onze developers heeft ter plekke vanop zijn laptop een centrale update gedaan: 400 websites in één keer up-to-date, en hij heeft er alleen zijn aperitief even voor moeten laten staan (lacht). De servers hebben één keer overuren moeten draaien, in plaats van 500 keer dezelfde update te moeten doen. Dat scheelt qua energieverbruik.”

De toekomst: meer data, meer serverpower

Bedrijven zijn zich er nog weinig van bewust dat ook hun website een impact heeft op de klimaatopwarming, maar Wouter Rummens ziet daar in de toekomst verandering in komen. Ook datacenters worden zuiniger. Niet alleen onze eigen hosting partner, maar ook Google, Facebook en co dokteren oplossingen uit om ze in de toekomst zoveel mogelijk te laten draaien op hernieuwbare energie.”

“Daar staat tegenover dat in alle delen van de wereld meer en meer mensen toegang krijgen tot het internet. Als je weet dat élke zoekopdracht, élke mail, élke chatconversatie servers aan het werk zet, dan zal die serverpower alleen maar verder moeten stijgen. Bovendien worden consumenten steeds veeleisender: websites moeten altijd maar sneller en performanter zijn. Dat vraagt meer bandbreedte en meer serverpower. Ook het Internet of Things draagt daar aan bij. Meer en meer toestellen - van machines in fabrieken tot de ijskast thuis - leveren data op. Die moet allemaal verzameld, verwerkt en geanalyseerd worden.”

Vele kleintjes maken één groot

“Het is niet zo dat ze met hun website plots hét verschil zullen maken”, beseft Wouter Rummens. “Een ecologisch vriendelijke website is vooral een onbekende factor, en kan meer en meer deel uitmaken van een totaalpakket aan maatregelen die bedrijven en organisaties nemen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Vele kleintjes maken één groot.”

“Dat is bij Paddle ook zo. We hebben vestigingen in Brussel en Gent die letterlijk naast het station liggen. We doen zoveel mogelijk verplaatsingen met het openbaar vervoer. Als dat niet mogelijk is, zullen we eerst bekijken of we bijvoorbeeld met een videocall een autorit kunnen uitsparen. Dat is ook efficiënter werken. Het CMS-platform is hetzelfde verhaal. Het is ook niet puur om ecologische redenen gebouwd. We vragen gebruikers niet om uit idealisme een platform te kiezen. Nee, het is gebruiksvriendelijk, levert hen tijdswinst op én en cours de route kunnen ze hun ecologische voetafdruk extra verkleinen.”